Skip to main content

Minder bekend dan de zwarte neushoorn, maar minstens zo bedreigd is de Afrikaanse wilde hond. In heel Afrika nam in honderd jaar tijd het aantal af van ongeveer een half miljoen naar hoogstens 5.500 in het wild levende exemplaren. Om deze dieren voor uitsterven te behoeden, startte Tony Fitzjohn in 1995 een fokprogramma met de wilde honden. Dankzij het programma zijn inmiddels al zestig van de dieren teruggebracht in de natuur. De Stichting Suzuki Rhino Club steunde ook dit deelproject tot 2017, tot het besloot zich geheel te focussen op de zwarte neushoorns en de omgeving van Mkomazi.

Zowel de naam als het uiterlijk van de Afrikaanse wilde hond is misleidend. Wilde honden behoren weliswaar tot de familie van de hondachtigen, maar zijn niet nauw verwant aan de (huis)hond. Doordat hun kop wel wat weg heeft van die van een hyena, wordt de soort ook wel hyenahond genoemd. Van dat roofdier zijn de wilde honden echter helemaal geen familie. Het enige dat ze met de hyena gemeen hebben, is dat het ook Afrikaanse roofdieren zijn die in groepen leven en jagen. Hyena’s behoren zelfs tot de natuurlijke vijanden van de Afrikaanse wilde hond.

Beschermende kennels

Opvallend aan de Afrikaanse wilde hond is zijn bruin-wit-zwart gevlekte vacht. De ‘tekening’ van de vacht is bij elk dier anders. Geen twee wilde honden zijn dus hetzelfde. Wel is de punt van de staart bijna altijd wit en de kop meestal zwart. Afrikaanse wilde honden zijn zeer sociale dieren. Ze leven in groepen van gemiddeld tien volwassen dieren. Hiervan plant alleen het dominante paar zich voort. In het Mkomazi National Park leeft een aantal van die dominante paren in beschermende kennels. Als hun welpen een maand of achttien oud zijn, worden deze in het wild uitgezet. De dominante paren blijven in de kennels om te zorgen voor nog meer nageslacht.

Naam:Afrikaanse wilde hond
Ook wel genoemd: Hyenahond, wilde hond
Behoort tot:Hondachtigen
Leefgebied:Ten zuiden van de Sahara in Afrika
Voedsel:Hoefdieren (o.a. antilopen en gnoes)
Leefvorm:In groepen
Gewicht:Tussen de 20 en 35 kg
Lengte:Tussen de 80 en 110 cm
Levensverwachting:Circa 10 jaar

Leefgebied sterk verkleind

Net als voor de zwarte neushoorn is de mens de grootste bedreiging voor de Afrikaanse wilde hond. Door de oprukkende landbouw is het leefgebied van de dieren de laatste jaren sterk verkleind. Ook hondsdolheid en andere ziekten die de Afrikaanse wilde hond overneemt van de huishond, hebben het aantal sterk verkleind. Daarnaast heeft de wilde hond, ten onrechte, een slechte reputatie onder veel Afrikaanse boeren. Doordat de honden weleens vee vangen, wordt er op hen gejaagd en zijn de dieren veelvuldig het slachtoffer van vergiftiging. Het Mkomazi National Park zet zich in voor de bescherming van het leefgebied van de Afrikaanse wilde hond en de toename van de aantallen door middel van het fokprogramma.

Terug in het wild

In hun strijd om de Afrikaanse wilde hond voor uitsterven te behoeden, staat het team van het Mkomazi National Park niet alleen. Uit Nederland ontvingen zij onder meer hulp van de Schiedamse dierenarts Aart Visee en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij hielpen Tony en zijn team bij de ontwikkeling van een vaccinatieprogramma om de honden te beschermen tegen onder meer hondsdolheid.

Nadat de vaccinatie op poten stond en in het Mkomazi Nationaal Park een zo veilig mogelijke omgeving was gecreëerd, kon het fokprogramma beginnen. In het park verblijft een aantal paartjes in kennels. De welpen die zij krijgen blijven bij hen tot dat er een nieuwe worp geweest is. De wat oudere welpen helpen hun ouders bij de opvoeding van hun nieuwe broertjes en zusjes. Door deze ervaring zijn de dieren ook in het wild in staat om zelf welpen groot te brengen. Als de welpen groot gegroeid zijn, verlaten hun oudere broers en zussen de kennels. In groepen van alleen mannetjes of vrouwtjes worden zij in het wild uitgezet. Vervolgens is het de bedoeling dat zij met andere wilde honden nieuwe groepen gaan vormen en zelf zorgen voor nageslacht. Rond de zestig Afrikaanse wilde honden hebben Tony en zijn team al teruggebracht in de natuur. De Stichting Suzuki Rhino Club steunde ook dit deelproject tot 2017, tot het besloot zich geheel te focussen op de zwarte neushoorns en de omgeving van Mkomazi National park.

In Nederland is de Afrikaanse wilde hond onder meer te zien in Artis in Amsterdam en Zoo Parc Overloon.